Saturday, March 31, 2007

دانیشما دیلی (1)

دانيشما ديليمزده اولان بعضی سؤزجوكلر، تعبيرلر، دئييملر و تئريملر هئچ بير كتاب و يا مقاله‌يه يول تاپماييبلار. بونلاری یؤره‌سل اولاراق ثبت ائله‌مه يئری ساغلاماق وئبلاقلارين بير آيری ال‌وئريشلی و يارارلی اؤزلليكلريندن‌دير. يعنی آزربايجانلی و تورك وئبلاق يازارلار هانسی یؤره‌ده‌سه‌لر، اورانين ايشلك اولان و اولمايان سؤزلرين توپلاييب وئبلاقلاريندا يازسالار، همين اؤنه‌مسه‌مه‌ديگيميز وئبلاقلاردان بير دانيشما ديل سؤزلوگو چيخارا بيلريك.

باشلانغيج اولاراق من بعضی اولاغان ديشی و كؤك‌بيليم آچيسيندان عجيب اولان بير نئچه سؤزو يازاجاغام:

-هه‌لده‌ره‌م- په‌لده‌ره‌م (həldərəm-pəldərəm): فارسجا چرت و پرت و مزخرف سؤزلر آنلاميندا. ظاهرا ائله ائله‌رم، بئله ائله‌رم سؤزويله ايليشگی‌سی وار.
اؤرنك: "هه‌لده‌ره‌م- په‌لده‌ره‌م دانيشما، سؤزووو دئ."
"او، هه‌لده‌ره‌م- په‌لده‌ره‌م دانيشيردی، هئچ كس آنلامادی نه دئدی."

-ال‌به‌هه (əlbəhə): فورَن و درحال آنلاميندادير.
اؤرنك: "-بونلاری دوزه‌لتمك سنين ايشين دئييل! -منيم ايشيم دئييل؟! ال‌به‌هه دوزه‌لده‌ره‌م."

Tuesday, March 27, 2007

داغِ داغ!

برنامه: صندلی داغ
مهمان: جواد خيابانی
تاريخ: يكشنبه 5 فروردين 86
.
-مجری: كجا به دنيا اومدی؟
-مهمان: تو كرج به دنيا اومدم. يه آذری در كرج متولد شده.
-مجری:هااا... همينو می خواستم. يادمه يه چند كلمه ای می دونستی!
-خيابانی: مگه ميشه خيابانی ترك نباشه.
(مجری حالتی می گيرد مثل: جيزه! و خيابانی متوجه می شود)
-مهمان: ترك كه نه آذری. ما اهل تركيه نيستيم.
-مجری: و زبان شما هم آذری است و ...
(تصاويری از يك بوستان يا همچين چيزی و چند گوسفند و يك موسيقی تكراری تركی پخش می شود)
....

برنامه: صندلی داغ
مهمان: سولماز اصغری گوينده اخبار
تاريخ: يادم نيست! يكی از روزهای سال 85
.
-مجری: اسم كوچكتون چی بود؟
-مهمان: سولماز
-مجری: چرا سولماز؟ يعنی چی؟
-مهمان: چون پدر و مادر من ترك بودند.
-مجری: (باز هم جيزه!) آذری بودند!
-مهمان: بله. آذری.
-مجری: ترك چيه خانم. اين اشتباها از شما بعيده!
(باز همان موسيقی و تصاوير تكراری گوسفندها و گلها)
....

برنامه:صندلی داغ
مهمان:پرويز پرستويی
تاريخ: ؟
.
-مجری: اهل كجايی؟
-مهمان:روستايی به نام چارلی در شهر كبودرآهنگ.
-مجری: (نيش مجری كه هميشه باز است بازتر شده و صدای خنده اش كه به خش خش برگهای خزانی مانَد بلند می شود و با شنيدن چارلی ظاهرا ياد چارلی چاپلين می افتد) آقا ما نمی دونيم... اهل چارلی كه هستين! ...
-مجری: لری؟
-مهمان: نه من لر نيستم.
-مجری: لر نيستی؟!
-مهمان: نه من لر نيستم.
-مجری: آها...
-مهمان: من تركم.
-مجری: (مجری حيران است!) تركی!!
-مهمان: من ترك همدانم.
(موسيقی و تصاوير تكراری گوسفندها و گلها)
...

Monday, March 26, 2007

حسرتیمیز توکندی!

اينگيليزجه‌نی ياخشيجا بيله‌ديگيمه هپ حسرتده‌يم و بو حسرتی بير اينگيلزجه وئبلاق آچا بيلمه‌مك ده آرتيرير! آنجاق تئكنولوژی ايندی او قدر ايله‌ری‌له‌شميش اولوب كی هر كس بير توركجه-اينگيليزجه چئوری پروقرامينی گوگل جنابيندا آختارماغا جورئت تاپسين. البتده سوهئيل هفته‌نامه‌سی طريقی ايله بيلدير "ديلمانج" پروقرام ايله تانيش اولموشدوق. بير پروقرام كی اونو گؤرنده، "اولان قوزئيده ده بير ايشلر گؤرورموشلر!" دئيه‌جكسينيز!

بو پروقرام سون درجه ال‌وئريشلی و راحاتجاسينا قوللانابيلر بير پروقرامدير. بونو دا آرتيرمالييام كی تورك مهندسلر توركجه‌نين ماتئماتكسل ياپی‌سينا و اوندا ايستيثنالارين چوخ آز اولدوغونا گؤره آناديليمزدن تشككور ائتمه‌ليديرلر!

ديلمانجيين سون وئرسيونونو ائنديرمك ايسته‌رسه‌نيز بورادان.

Thursday, March 15, 2007

تورکولردن(2) / نه آغلارسین بنیم زولف-و سیاهیم

نه آغلارسين بنيم زولف-و سـياهيم
بو دا گلــــير بو دا گئچــــر آغـــلامـــا
گؤكـلـرده اريـشـدی آه وفـيـغـانيــم
بو دا گلــــير بو دا گئچــــر آغـــلامـــا

بير گولون چئوره‌سی ديكندير، خاردير
بولبول خـــار الينـــدن آه ايله زارديـــر
نه اولسا دا قيشـين سونو باهـارديـر
بو دا گلــــير بو دا گئچــــر آغـــلامـــا

دائـمی‌يـم هـر جان اه‌رمـز بو سيـررا
گـرچـك كـاميـل اولان يـئـتـر بـو نــورا
يوسـوف صـبير ايـلـه گتدی مـيصـيرا
بو دا گلــــير بو دا گئچــــر آغـــلامـــا

بو توركو توركييه‌نين ترجان یؤره‌سيندن قايناقلانير. بلكه اوچونجو قطعه‌ده "گرچك عاشيق اولان اه‌ره‌ر بو نورا" داها دوغرو اولار، بيلمیرم؟* سیته‌لرده سئزن آكسو بو ماهنی‌نی اوخوموش اولدوغونو گؤردوم آمما تاپانماديم اونو . كيمده وارسا بو ماهنی لوطفن و يوكله‌سين بير سيته‌يه، اورادان اينديرسين ايسته‌يه‌نلر.

نوت: سئزن آکسونون ماهنیسین بوردان ائندیره بیلرسینیز.

ایکی قوتلو انتحار!

گؤزلريميز آيدين. قوزئی آزربايجانليلار ايكی انتحاری حركتده، ايكی يئنی تورك وئبلاق سئرويسی آچيبلار. بو قوتلو و مبارك حادثه‌لری بوتون تورك‌ديلليلره قوتلايير، و "بوتون توركلر بلوق حاققیندا دانيشاجاق" گونون ياخين گله‌جكده يئتيشمه‌سينی آرزيلاييرام.

+آزری‌بلوق: سيته‌ده يازيلديغی كيمی بو سئرويسی ايرانلی بير شركت اولاراق پارسی‌باكس تاسارلاميشدير. بو سيته‌نين مودورو "حبيب عبدالله‌يئو"دير و من بو يازينی يازاناجان تكجه مودورون وئبلاقی واردی، سيته‌ده!

+بلوق‌آز: بو سئرويس آزری‌بلوقدان اسكی‌دير ائله‌بيل. سيته‌نين "حاققيندا" صحيفه‌سينده يازيلديغی بير مطلبه گؤره، بو سئرويس اؤزلليكله سؤز و دوشونجه اؤزگورلوگو ايسته‌ين گنج ژورناليستلر اوچون حاضيرلانميشدير. بو سئرويسده بيزيم دگرلی بير وئبلاق‌يازاريميزن بلوقو دا يئرله‌شمكده: تور‌ك‌بايجان. سانيرام ان پروفشنال وئبلاق دا بيزيم تورك‌بايجانيميزدير!

اومارام، بو وئبلاق‌سئرويسلرين آچيلماسی‌يلا توركجه ايچه‌ريك وئب اوزه‌رينده بوندان آرتیق گليشه‌ر!

Monday, March 12, 2007

پارسلارلا ایرانلیلار آراسیندا هئچ بیرسوی ایلگیسی یوخدور

سون زامانلار فرانك ميلئر، 300 آدلی بير فيلم دوزه‌لديب كی اوندا ايرانلی ﴿داها دوغروسو: پارس﴾ "خشی ارشه" ايله يونان پاديشاهی "لئونيداس" ۳۰۰ عسگرليك ساواشين گؤسترير ﴿+﴾. سونوجدا گرچی لئونيداس يئنيلير، آمما بو ۳۰۰ نفرليك و اوچ‌گونلوك ديره‌نيش يونانليلارين پارسلار قارشی‌سيندا بيرليكلرينه ندن اولور.

منجه بو حاقدا اوچ مطلب وار:

-دوغروسو من ايرانين ايسلامدان اؤنجه تاريخيندن يئترلی قدر بيلميرم. آمما پورپيرار'ا اينانيرام. و آزدان چوخدان اونون هاخامنيش'لرين ايرانلی اولماديقلارينا اساس اولان مدركلرين اوخوموشام. پورپيرار دئيير پارسلار ايرانلی دئييلديلر و بو اونلارين آدلاريندان بللی‌دير. جيويدلر كوروش'و سئوديكلری اوچون اونو تورات' بؤيودوبلر و ايرانلی اولاراق قاليب ائله‌ييبلر دونيايا. ايشده بوگونكو ايرانليلار و فارسلارلا بيله ايسلامدان اؤنجه‌كی پارسلار آراسيندا هئچ بير ايلگی يوخدور.

-پارسلار مطلقا باريشجيل بير قووم اولماييبلار، اولسالار دا پارسلارين نه باريشجيل و نه ساواشجيل اولدوقلاری اينديكی فارس قوومونا هئچ بير ايلگی‌سی يوخدور، ،او زامان بو فيلمه قارشی اعتيراض ائدنلر تعصصويدن ال چكيب، تاريخی گئرچكلری قبول ائتمه‌لديرلر!

- فارسلار آنلاییشلی اولسایدی بئله دئيه‌ردیم:منجه اعتيراض ائدنلر گرك اؤزلری و پارسلار آراسيندا هئچ بير ايلگی اولماديغينی دونيايا آنلادالار، دا "بو فيلم يالانچی‌دير، پارسلاين مملكتلری گول-بولبول مملكتميش، اونلار اويغار‌دوزه‌لدنميشلر" دئمه‌يه‌لر.

Sunday, March 11, 2007

تئز گئتدی

ياپيتلارينی اينجه‌له‌ييرديلر. داها دوغروسو ايكی نفرلی اوتورموشدولار دانيشيرديلار فيلملری حاقدا. سؤزلری اوره‌گيمه ياتيردی. ياديمدا، اوتوردوم پروقرامين سونونا قدر ايزله‌ديم. ايلك دفعه ائله اوندا تورك اولدوغونو اؤيره‌نديم، "ميم مثل مادر"دن دانيشيردی. جمشيد هاشم‌پور ائرمنی دانيشاجاقميش بو فيلمده، آمما ايلكده يوخ دئييب. و "حاجی بوندان كئچ"... .

و اؤزونون و هاشم‌پور'ون تورك اولدوقلارينی آنلاتدی. قيزارمادان، اوتانمادان. و من بير داها اؤيوندوم اؤزومه. اونونلا اؤزومون آراميزدا اورتاقيليقلاری دويدوم. بلكه سيز ده... او دا آناسينا برك ايلگی‌سی وارميش. اونو سئوه‌رميش. طبيعی ديلينی ده... آنا ديلينی... .

كيم بيلر؟ بلكه قالسايدی... .

بیر کتاب

ديل و ديلچيليك حاقدا قيسا بير يازی دا اولسا اوخوماغيندان كئچمه‌م. بير كلمه‌ده ديل حاقدا هر نه مطلب منی اَسريك ائده‌ر. هاردا قالا فارس ديلی و توركجه‌نين اونا ائتگيلری باره‌ده كتاب، او دا ايسماعيل هادی بَيلری كيمی ديلچی‌نين كتابی. كتاب آز قالير قورتولا و من تقريبن هاميسی بؤلوملرين اوخودوم. وئبلاقيمين ياريسی توصيه‌يه چيخيب، آنجاق حتمن ائنديريب اوخويون.

[حاشيه‌ای بر زبانشناسی]

Friday, March 9, 2007

نئچه سطر سامی یوسوف حاققیندا

ايندييه دك حتمن سامی يوسفين آدين ائشيتميشسينيزدير. سامی يوسوف'دان بير نئچه بيلمه‌ديگينيز نوكته‌نی يازاجاغام بو پوستدا.

Wiki نه دئيير؟
او ۱۹۸۰ دا ايراندا دونيايا گليب و سونرا آذری آسيللی عائيله‌سی‌يله بيرليكده بريتانيايا كؤچموشدور. باباسی اونلو بير موزيك آداميدير و سامی يوسوف'ون ايلك اؤيرتمنيدير. ۱۸ ياشيندا ايكن The royal academy of music in london'دان بورسلو موزيك اوخوما حاققی قازانميشدير. بير چوخ موزيك آلتينی بؤيوك باشار ايله اجرا ائتمكده‌دير.

بير ايلدير ده ميصير الازهر يونويورسيته‌سينده عربجه اؤيرنمك اوزره ميصيردا ياشاماغا باشلاميشدير. ماهنی‌لاريندا آللاه عشقی، محمد پيغمبر ﴿ص﴾ سئوداسی و اونون اؤرنك ياشامی، تئرور، ساواش و باش‌اؤرتوسو كيمی مفهوملار ايشله‌تمكده‌دير. ايلك آلبومو المعلم، چيخديغی جولای ۲۰۰۴ ايلينده بؤيوك باشاری قازانميشدير.[+]

سامی يوسوف'دان بيلمه‌دگينيز بير نئچه نوكته
-سامی يوسوف اؤزونو هپ تورك دگيل، آذری تانيتديرير. ﴿يازيقلار كی ميللی شعورو يوخدور ;﴾ ﴾
-سامی يوسوف'ون باباسينی تانييير می‌سينيز؟ بابك رادمنش، بير چوخ لوس‌آنجلئس'لی-ايرانلی اوخويوجونون موزيكلرينی دوزه‌لدن، اينقيلاب اوولرينده اونلو "خلبانلار" ماهنی‌سينين موزيك‌دوزه‌لدنی اونون باباسی‌دير.
-اونون ايكی دده‌سی ﴿بؤيوك‌باباسي﴾ ده باكی'ليدير.
-توركجه‌‌سی چوخ ياخشی اولماسادا، گونلوك احتياجلارينی يئرينه يئتيرمك اوچون يئترينجه اونو باجارير.
-بير امارات كانالينا ﴿Mazzika tv﴾ اينگليزجه وئرديگی رئپورتاژدا بوتون موسلمانلارين عربجه دانيشماسی گركديگينی، عربجه‌نين بوتون موسلمانلاری باغلايان، آوروپا كولتوروندن قورويان تك شئی اولدوغونو وورغولاميشدير!

شووينيستلر نه دئيير؟
شووينستلر سامی يوسوف'ون فارسجا اوخوماماسيندان جيزيلداماغا دوشوبلر. اونلار دئييرلر سامی ايرانليديرسا ندن هله بير فارسجا ماهنی‌سی يوخدور! بير يئرده اوخودوم: فرقی نمی‌كند سامی يوسف ايرانی ، عرب يا ترك باشد مهم... . دوغرودان چوخ تاسف يئری وار!

سوندا سامی يوسوف'ون "آيريليق" ماهنی‌سينا دينله‌مه‌گينيزی توصيه ائديرم. ﴿ائندير ۱۰.۳Mb﴾

[سامی يوسوف رسمی سيته‌سی]
[سامی يوسف كليپلرينی ايزله‌مه سيته‌سی ]
[سامی يوسوف ويكی توركچه‌ده]

Thursday, March 8, 2007

تورک تیوب

پولسوز ويدئو سيته‌لر آراسيندا ان اونلو اولان يوتيوب سيته‌سينی گؤروبسونوز حتمن. دونن وئبده گزيركن بيلديرگچ وئبلاقيندا بو سيته‌نين تورك وئرسيونونو گؤردوم. تئرئتيوب. ويدئولارين بيلگی‌سايارينيزا قولاليقلا ائنديره‌بيلمك اوچون بورايا و بورايا گئده‌بيلرسينيز!

Wednesday, March 7, 2007

خيديرسؤيله‌نجه‌لريندن

قارانليق آجوندا (دونيادا) خيدير آدلي بير يالاواج (پئيغمبر) واردير. اورادا بير بولاق آخير، بو بولاغين سويو "بنگي ياشام و يا ديريليك سويو"دور (آب حيات). بو ديريليك سويونو ايچه‌ن كيمسه هئچ واخت اؤلمه‌ز. خيدير دا او ديريليك سويوندان ايچدييي اوچون هپ (هميشه) ديريدير. خيدير هر يالينيغين (آدامين) گؤزونه گؤرونمه‌ز. اونو گؤرمك اوچون گره‌ك ان ياخچي يالينيق (آدام) اولان، كيمسه‌ني اينجيتمه‌مه‌يه‌ن. خيدير`ي گؤره بيله‌ن هر كس، اوندان نه ايسته‌رسه، خيدير اونون ايسته‌ييني يئرينه يئتيره‌ر...

خيدير سؤيله‌نجه‌لريندن (افسانه‌لريندن)

ارمغان آزربایجان

ايل بويو آذربايجان خالقی بير چوخ اوزه ل گونلری عزيزلييب او گونلر اوچون بير پارا دبلر و عنعنه لر يارلدميش لار كی اونلارين بيريده " چيلله گئجه سی "دير. "چيلله " سوزو چهله يا همان قيشين ايلك قيرخ گونوندن آلنميش دير كی چوخ اسكی و تاريخی بير گئچميشه صاحيب دير.
بو يازينی ارمغان آذربايجان آدلی قزئتدن گؤتوردوم. دقت ائدين كی بو يازينی آدليم يازارلاريميزين بيری يازيب. بوجور يازماقلا نه‌جور گنجلرين توركجه اوخوماغا رغبت گؤسترمه‌لرينی اوموروق؟!

آچيقلاييم كی، سؤزجوكلرين ياخين، آرالی و بيتيشيك يازيلماسينين گركديگينه باخماياراق، بو يازيدا ان آزی بئش يانليش گؤروروك.

Tuesday, March 6, 2007

می سورو اکی می؟

چوخداندير بو سورو اكی اولان "می" گيريب منيم بئينيمه و ائله‌بيل چيخماق ايسته‌مير! نئچه جومله بئينيمده دولانير "می"نين چئوره‌سينده! منيم سورولاريمين بيری بو: سورو اكی "می" آيری می يازيلار يوخسا بيتيشيك‌می؟ بونا جاواب وئرمه‌گه بير نوكته‌نی بيلمه‌ميز لازيمدير. آسليندا بو سورويا جاواب وئرمك ايسته‌رسك، اؤنجه بير آيری سورويا جاواب وئرمه‌لی‌ييك! "می" اك‌ می‌دير؟

بيلينديگی كيمی توركجه‌ده هئچ بير اك كلمه‌دن آيری يازيلماز. بيرداها اكين تعريفينه باخاليم : كلمه‌لرين ياپيسيندا يئر آلان، تك‌باشينا آنلامی اولمايان، گؤره‌وينی و آنلامينی گتيرديگی كؤكه گؤره قازانان بيچيملردير. ذاتن اكين تانيمی "بير شئيين اسكيگی‌نی تاماملاماق اوچون اونا قاتيلان پارچا." شكلينده‌دير. بونا گؤره اك'ين آيری يازيلديغيندان سؤز ائديلمز. می اك دئييل، سورو كلمه‌سی‌دير.

بوندان اؤنجه "می" كلمه‌سينی اك قبول ائتديكلری اوچون اونو بيتيشيك يازارلارميش. آنجاق داها سونرا سورو كلمه‌سی اولدوغو قبول ائديلدی و آيری يازيلماغا باشلاندی.

بس "سورو كلمه‌سی می آيری يازيلار".

نوت: سورو و سورغو كلمه‌لری ايسم اولاراق، سورماق فعليندن آلينميشدير. آمما "-ی" اكی مصدردن آد دوزلدن بير اك اولدوغونا گؤره ﴿+﴾ من "سؤال" كلمه‌سی يئرينه "سورو"نو داها آرتيق بَگَنيرم.

Monday, March 5, 2007

بسمله

نئچه آي اؤنجه ووردپرس سيته‌سينده بير وئبلاق آچديم آمما ندنسه اونو باغلاماق زوروندا قالديم و دوستلارا دئمه‌دن اورانين اؤرتويون چكديم. آنجاق وئبلاقسيز ياشاماق چوخ زوردور، قبول ائدين! دئديگيم كيمي بلاگرين يئني سئرويسنه اينانيرام، گوگل كيمي بؤيوك بير سيته اوندان حمايت ائتمه‌سينه گؤره منيم يانيمدا برك اعتيباري وار.

بونا گؤره سيزدن خواهيش ائديرم منيم هه‌لده‌رهم-‌په‌لده‌ره‌ملريمي بوردان اوخوياسينيز. قاليبي ده يوكله‌ديم بورايا. اوندان قوللانما بلاگئرده يازانلار اوچون آزاددير!

Template Designed by Douglas Bowman - Updated to New Blogger by: Blogger Team
Modified for 3-Column Layout by Hoctro